سازه پیش تنیده و کاربرد آنها
یک سازه پیش تنیده در نتیجه ترکیب بتن با انواع آرماتورها که در این سازه ها معمولا از ۳ نوع آرماتور (وایر، کابل و میلگرد) که در قطر و مقاومت با هم تفاوت دارند تولید می شود و علت آن هم افزایش مقاومت و تحمل بتن در برابر نیروهای فشاری و کششی است.
البته در اینجا باید یاد آوری کرد که در بتن مسلح نیز بتن و فولاد با هم ترکیب می شوند اما تفاوتی که با بتن پیش تنیده دارد در این است که در بتن مسلح نیروی فشاری بر عهده بتن بوده و فولاد به کار رفته در آن جهت افزایش مقاومت این سازه در برابر کشش است که این امر بر عهده فولاد می باشد. ولی در بتن پیش تنیده عملیات مکانیکی بر روی بتن اعمال شده است که باعث می شود تا در برابر تنش های فشاری و کششی وارده به قطعه، بتن خود به تنهایی هر دو تنش را تحمل کند، در واقع تحمل و مقاومت در برابر هر دو نیرو بر عهده خود بتن می باشد.
استفاده از بتن با مقاومت بالا و هم چنین فولاد با مقاومت بالا در سازه های پیش تنیده مقاومت بتن را بسیار افزایش داده است و موجب شده است که تغییراتی را بتوان بر روی این سازه اعمال نمود که در بتن معمولی امکان پذیر نمی باشد. به طور مثال در سازه های پیش تنیده امکان ایجاد دهانه های بلندتر و بزرگتر وجود دارد و می توان از تعداد ستون های کمتری جهت اجرای آنها استفاده کرد. استفاده از آویز تیرها در این سیستم حذف شده است هم چنین می توان با استفادهاز سیستم در ساختمان ها ، ارتفاع طبقات و کل ساختمان را کاهش داد. این سازه ها قابلیت کنترل ترک را دارند و دوام بسیار بالاتری نسبت به سایر سازه ها داشته و هم چنین در برابر زلزله نیز مقاومت بسیار بالاتری دارد.
با توجه به امتیازات ذکر شده از این قطعه های پیش تنیده درساخت سازه های بسیاری مانند انواع ساختمان ها و مراکز (ساختمان های مسکونی، مراکز اداری، مراکز تجاری، مراکز رفاهی، مراکز آموزشی، بیمارستانها، هتل هاو…)، پارکینگها، انواع پلها، ورزشگاه ها، تانک های ذخیره آب و مواد شیمیایی، حفاری های سنگ و خاک و دال های روی زمین و … استفاده میشود که در اینجا به مزیت های استفاده در برخی از این سازه ها خواهیم پرداخت.
ساختمان ها
پیش تنیدگی در ساختمان ها موجب می شود تا امکان ایجاد دهانه آزاد بیشتر در بین تکیه کاه ها را فراهم کنند.هم چنین در دالهای بتنب ضخانت آن ها کاهش یافته است و تعداد تیرها نیز کمتر شده است.کمتر شدن ضخامت دالها نشان میدهد که میزان بتن مصرفی نیز کاهش یافته است و وزن قطعه را نیز کاهش می دهد. در نتیجه استفاده از قطعه پیش تنیده در یک ساختمان منجر به کاهش وزن کل سازه ساختمانی با تعداد طبقات یکسان در یک ساختمان معمولی خواهد شد و این در نهایت منجر به کاهش بار فندانسیون شده و یکی از گزینه های مناسبی در جهت مقاومت ساختمان در برابر زلزله و در منطق لرزه خیز است. کوتاه تر شدن ساختمان نسبت به ساختمان معمولی بر وری سیستم مکانیکال مورد نیاز تأثیر می گذارد و به سیستم کمتری نیاز بوده و جهت اجرای نمای ساختمان نیز هزینه کمتری پرداخت می شود.
پارکینگ ها
استفاده از سیستم پیش تنیدگی مزایایی در ساخت پارکینگ ها مانند افزایش دهانه آنها و عدم ایجاد تاب خوردگی دارد که کمک میکند تا پارکینگ به عنوان یک سازه مستقل ساخته شود و یا در مناطق مسکونی و تجاری پارکینگ ها به عنوان یک یا چند طبقه مجزا مورد استفاده قرار گیرند.
پل ها
استفاده از قطعات پیش تنیده جهت ساخت پل هایی با طراحی متفاوت از نظر هندسی و پل هایی که ارتفاع بالاتری دارند بسیار مناسب بوده است و در این روش دیگر به تکیه گاه های میانی در پل ها نیازی نمی باشد.
دالهای روی زمین
دالهای روی زمین که یکی دیگر از سازه های ساخته شده از بتن پیش تنیده هستند زیرا استفاده از این دالها که دارای فندانسیون گسترده تری هستند قابلیت از بین بردن مشکلاتی که در نتیجه ترک خوردن در این سازه ها و نشست های نامتقارن به وجود می آید را دارد.
ورزشگاه ها
همانطور که می دانیم یکی از تفاوت های اصلی قطعه پیش تنیده با قطعه بتن معمولی یا غیر مسلح در قابلیت افزایش دهانه آن است که این قابلیت امکان اجرای طراحی های مختلف معماری را در ساخت ورزشگاه ها فراهم می کند.
پالایشگاه ها
گفتیم که یکی از کاربردهای بتن پیش تنیده در پالایشگاه ها و تانک های مخصوص ذخیره آب و مواد شیمیایی می باشد که علت به کار بردن آن بخاطر اطمینان از مقاومت بسیار بالای این سازه ها در برابر هر گونه ترک خوردگی می باشد بنابراین از آنها برای ذخیره گاز و میعانات گازی استفاده می کنند.