حداکثر دهانه قابل پوشش تیرچه پیش تنیده
یکی از موارد مهمی که در پوشش سقف ساختمانها برای مهندسان مطرح است استفاده از انواع تیرچه در دهانههای مختلف و محدودیت آن است.
تیرچه های بتنی (پیش ساخته خرپایی)
دستورالعمل اجرا و طراحی سقفهای تیرچه بلوک حداکثر طول دهانههای پوشیده شده به وسیلهی تیرچههای پیشساخته را به ۸ متر محدود کرده و نباید این تیرچهها برای طول بیشتر از ۷ متر استفاده شوند.
سازه های پیش تنیده
اگر استفاده از تیرچه با طول بالای ۷ متر لازم باشد، از تیرچهها به صورت دوبل استفاده می شود اما با وجود این مورد آییننامه برای طول تیرچهها در حالت دوبل محدودیتی مطرح نکرده است. همچنین با درنظر گرفتن محدودیت خیز برای تیرچههای بتنی حداکثر طول قابل پوشش ۲۸ برابر ضخامت سقف خواهد بود که در مناسبترین وضعیت برای سقف با ضخامت مفید ۳۵ سانتیمتر حداکثر طول مجاز تیرچه مساوی با ۱۰ متر خواهد شد.
باید توجه داشته باشید اگر طول دهانه از ۴ متر بیشتر باشد و میزان بار زندهی کف از ۳۵۰ کیلوگرم بر متر مربع کمتر باشد ضروری است از یک یا چند کلاف میانی یا همان تیرچه عرضی در جهت عمود بر جهت تیرچه استفاده کرد.
آییننامه ۵۴۳
ریز نکات طراحی تیرچههای بتنی در آییننامه ۵۴۳ به صورت جدول از پیش آماده شده وجود دارد که به سهولت این ریز نکات جهت ضخامت سقف و دهانهها مشخص شده است.
تیرچه های فلزی(کرومیت)
در دستورالعملهای طراحی، برای تیرچههای بتنی و فلزی محدودیتها به صورت یکسان بوده و تفاوت این دو نوع تیرچه صرفا در بخش طراحی و اجرایی است. اما با این وجود برای تیرچههای فلزی حداکثر طول قابل پوشش مساوی با ۲۰ برابر ضخامت سقف بوده و در مناسبترین حالت برای سقف با ضخامت ۳۵ سانتیمتر حداکثر طول مجاز تیرچه برابر با ۷ متر است.
تیرچه بتنی پیش تنیده
جهت استفاده از سیستم سقف پیش تنیده آییننامه طرح و محاسبه قطعات بتنی پیش تنیده هیچگونه محدودیتی لحاظ نکرده و از آنجا که حمل تیرچههای با طول ۱۲ متر توسط تریلی امکانپذیر نیست به همین دلیل به رهگیری از تیرچه پیشتنیده تا طول ۱۲ متر خواهد بود و برای دهانهی بزرگتر حتما باید روشهای اجرای را درنظر گرفت.
نکته: استفاده از تیرچههای منفرد تا دهانه ۹/۵ متری توصیه می شود و برای دهانههای بیش از ۹/۵ استفاده از تیرچه دوبل پیشنهاد میشود.
پوشش دهانه های بیش از 12 متر
یکی از اقتصادیترین روش ها برای پوشش دهانههای تا ۱۲ متر استفاده از تیرچههای بتنی پیش تنیده است و برای پوشش دهانههای بیش از ۱۲ متر استفاده از سیستم دال دوطرفه، سقف پیش تنیده درجا، سقفهای کوبیاس، وافل و… که احتیاج به مواردی چون آرماتوربندی و بتنریزی درجا دارند مسلما پرهزینهتر از سیستم تیرچه پیش ساخته است به علاوه تجربیات مختلف نشان می دهد در حال حاضر اقتصادیترین روش برای ساختمانهای دارای دهانه بزرگ بهرهمندی از سقف های شیاردار بوده و در این مورد از سقفهای پیش تنیده درجا نیز میتوان استفاده کرد.
استفاده از تیرچههای بتنی به صورت دوبل حداکثر تا دهانههای 10 متری امکانپذیر است. همچنین تیرچههای فلزی را نیز میتوان حداکثر تا دهانههای 7 متری به کار برد و در آخر به کارگیری از تیرچههای پیش تنیده به صورت تکی تا دهانههای ۹/۵متری به صورت دوبل امکانپذیر است.